اثرات شوری بر توان رقابتی دو رقم گندم (triticum aestivum l) با دو علف هرز خردل وحشی (sinapis arvensis l) و یولاف وحشی (avena fatua l)

مطالعه حاضر در قالب دو پژوهش گلخانه ای با هدف بررسی اثر شوری (شاهد، 5، 10 و 15 دسی زیمنس بر متر) بر رشد، عملکرد و قدرت رقابتی دو رقم گندم (triticum aestivum l.) قدس و بم در برابر دو علف هرز یولاف وحشی (avena fatua l.) و خردل وحشی (sinapis arvensis l.) در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در سال های 1391 و 1392 اجرا گردید. نتایج آزمایش اول نشان داد که با افزایش سطوح شوری سطح برگ، ارتفاع بوته، وزن تر، وزن خشک، تعداددانه، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در هر دو رقم گندم کاهش یافت. رقابت با یولاف وحشی باعث کاهش معنی دار سطح برگ، ارتفاع بوته، تعداد دانه و عملکرد دانه در هر دو رقم گندم نسبت به کشت خالص شد. اما رقابت با خردل وحشی کاهش معنی دار در این صفات نسبت به کشت خالص ایجاد نکرد. شوری بسته به شدت تنش باعث کاهش رشد خردل وحشی و یولاف وحشی شد. به طور کلی رقم بم از لحاظ سطح برگ، تعداد دانه و عملکرد دانه نسبت به رقم قدس برتری داشت؛ در حالی که ارتفاع بوته، وزن تر و وزن خشک در رقم قدس بیشتر بود. رقم قدس نسبت به رقم بم موجب کاهش بیشتر رشد علف های هرز گردید نتایج آزمایش دوم نیز نشان دادکه افزایش سطح شوری باعث کاهش سطح برگ، ارتفاع، طول پدانکل،طول سنبله، وزن خشک، تعداد دانه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و پتاسیم و افزایش میزان سدیم شد. رقابت با یولاف وحشی باعث کاهش معنی دار ارتفاع بوته، سطح برگ پرچم، طول پدانکل، تعداد دانه، عملکرد دانه و وزن هزاردانه گندم نسبت به کشت خالص شد. وزن خشک، ارتفاع بوته و میزان پتاسیم یولاف وحشی با افزایش سطوح شوری کاهش و میزان سدیم افزایش یافت. به طور کلی نتایج این آزمایش بیان کرد که رقم بم رقابت کننده بهتری در هر دو حالت شور و غیرشور بود، همچنین شوری موجب کاهش قدرت رقابتی گندم در برابر با علف های هرز شد. مطالعات بیشتر در زمینه بررسی تاثیر شوری بر قدرت رقابتی گندم در تراکم های متفاوت علف های هرز توصیه می شود.